Kimler Obez Olarak Değerlendirilmektedir?
Obezitenin belirlenmesinde değişik metotlar mevcuttur ancak en yaygın olarak kullanılan ve WHO (dünya sağlık örgütü) tarafından kullanılması önerilen ölçüm metodu body mass index (BMI) yani vücut kitle indeksidir (VKİ). VKİ, kilogram cinsinden vücut ağırlığının metrekare cinsinden boyun karesine bölünmesiyle hesaplanır.
| Vücut kitle indeksi değeri | Sınıflandırma |
| 18,5 kg/m²’nin altında olanlar | Zayıf |
| 18.5 – 24,9 kg/m² arasında olanlar | Normal kilolu |
| 25 – 29,9 kg/m² arasında olanlar | Fazla kilolu |
| 30 – 39,9 kg/m² arasında olanlar | Obez |
| 40 – 50 kg/m² arasında olanlar | Morbid Obez |
| 50 – 60 kg/m² arasında olanlar | Süper Obez |
| 60 kg/m² üzerinde olanlar | Süper Süper Obez |
Obezite cerrahisi için uygun adaylar aşağıdaki kriterlere göre kabul edilebilir:
- Vücut kitle indeksi (VKİ), 40 ve üzeri olan ve yandaş hastalığı olmayan hastalar
- VKİ, 35-39 arasında ve yandaş hastalığı olan hastalar
- VKİ, 30-34 arasında olan ve insülin tedavisine rağmen yeterli şeker regülasyonu sağlanamayan, yandaş hastalıkları da olan tip 2 diyabet hastaları ameliyata aday olarak kabul edilir.
Bir hastayı obez olarak değerlendirmek için sadece vücut kitle indeksine bakmak doğru değildir. Çünkü çok kaslı kişilerde hatalı sonuçlara neden olabilir. Onun için vücut yağ oranı ile beraber değerlendirilen vücut kitle indeksi çok daha sağlıklı sonuçlar verir.
Obezite yaşam şeklinin bir sonucudur.
Ameliyat öncesi diyetisyen desteğiyle birlikte yapılan hasta görüşmesi özellikle çok önemlidir. Ameliyat sonrası da hastaların yaşam şeklini değiştirmeleri gerektiği mutlaka vurgulanmalıdır. Bu şekilde daha sağlıklı ve kalıcı kilo verilmesi mümkün olmaktadır. Yaşam şekli değişikliği ve beslenme şekli değişikliği kişilerin ameliyat sonrası da daha sağlıklı olmasına yardımcı olur.
Obezite; ortalama yaşam ömrünü kadınlarda yaklaşık 9, erkeklerde ise 12 yıl kısaltmaktadır. Aşağıda da sıralandığı gibi kanserden, kalp hastalıklarına, diabetes mellitus (şeker hastalığı)’a kadar birçok hastalığa sebep olmaktadır.
- Tip 2 diyabet
• Hipertansiyon, Koroner arter hastalığı, Kalp yetmezliği
• Solunum bozuklukları
• Metabolik sendrom, İnsulin direnci, Kolesterol ve lipid yüksekliği
• Adet düzensizlikleri, Kısırlık, Doğum zorlukları, Polikistik over sendromu, Aşırı kıllanma
• Uyku apnesi, Uyku bozuklukları
• Gastroözofageal reflü
• Depresyon, Toplumsal uyumsuzluk
• Osteoartrit (kemik ve eklem hastalığı)
• Varis, • Beyin kanaması ve Felç, • Safra kesesi taşı
- Meme (kanda kolesterol yüksekliği, memelerde östrojen maruziyetine sebep olur), kalın bağırsak ve prostat kanseri gibi bazı kanserler
• İdrar inkontinansı (kaçırma)
Yukarıda sayılan birçok neden dışında bazen ayakkabının başkası tarafından bağlanması, ayak ayak üstüne atamama, mağazalarda kıyafet bulamamak, insanların ona bakıyor duygusu, girdiği ortamlarda dikkat çekmek gibi birçok sosyal faktör de bulunmaktadır.
Obezite Tedavisi
Hastaya öncelikle diyetisyen kontrolünde uygun diyet tedavisi, egzersiz, gerekirse hekim kontrolünde ilaç tedavisi, psikolojik destek ve diğer tedavi yöntemleri planlanmalıdır. Hasta detaylı analizlerden geçirilmeli, obezitenin herhangi bir organik sebebi (genetik, endokrin, nörolojik) veya ilaç kullanımından kaynaklanıp kaynaklanmadığı ortaya konmalıdır. Morbid obezite yaşam süresini kısaltan çok ciddi bir hastalıktır. Bilimsel olarak net biçimde kanıtlanmış en etkili tedavisi ise bariatrik ameliyatlar yani şişmanlık cerrahisi ile mümkündür.
